«تکیه دولت»، دوران اوج هنر تعزیه در ایران را رقم زد/ سرنوشت غم‌انگیز بنایی تاریخی در قلب تهران!
تاریخ انتشار: ۴ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۵۶۲۰۲
کارگردان مستند «تکیه دولت» گفت: این بنا تاثیرات شگفت هنری، اجتماعی و سیاسی داشته، به طوری که اوج دوران تعزیه را رقم زده است. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مستند «تکیه دولت» به کارگردانی علیرضا قاسم خان در قالب هفتمین جشنواره تلویزیونی مستند، از شبکه مستند سیما پخش شد.
قاسم خان درباره سوژه این مستند توضیح داد و گفت: این مستند درباره یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی شهر تهران یعنی «تکیه دولت» است و به چگونگی تاثیرات تاریخی، سیاسی، هنری و اجتماعی آن در دوران خودش می‌پردازد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی ادامه داد: "تکیه دولت" بنایی است که در اواسط دوره ناصرالدین شاه یعنی در سال 1290 قمری در جنوب کاخ گلستان و در نزدیکی بانک ملی سبزه میدان بازار فعلی ساخته می‌شود. بررسی این موضوع که انگیزه ناصرالدین شاه از ساخت این بنا چه بوده و در گذر زمان چه سرنوشتی برای آن رخ می‌دهد سوژه اصلی این مستند است.
زندگی متفاوت یک معلم روستایی، مستندساز خارجی را به وجد آورد/ فیلمی که روی قایق و تک نفره ساخته شد + تصویراو با اشاره به تأثیرات هنری و اجتماعی این بنای تاریخی گفت: تکیه دولت، تأثیرات بسیار زیادی در تاریخ هنری ایران داشته است. برای مثال، از بُعد هنری می‌توان گفت که به واسطه ساخت این بنا در تهران، نمایش تعزیه به اوج خود رسیده و موسیقی نیز شکل و فرم بهتری پیدا می‌کند. از سویی دیگر، این بنا تأثیرات اجتماعی زیادی نیز داشته و به عنوان یکی از بناهای مهم شهر تهران شناخته می‌شده است.
قاسم‌خان خاطرنشان کرد: جالب است بدانید که برای اولین بار سربازگیری به شیوه جدید در این بنا انجام می‌شود؛ تا پیش از این، هر کدام از ایل‌ها باید تعدادی از جوانان خود را به عنوان سرباز معرفی می‌کردند و همین موضوع زمینه نوعی تبعیض می‌شده است اما در شیوه جدید، مقرر می‌شود که هر جوان که به 18 سال می‌رسد، باید به خدمت سربازی برود. از منظر سیاسی نیز، تکیه دولت، بزرگترین تالاری است که در اتفاقات مهم سیاسی، میزبان مردم می‌شده و آنها را گردهم جمع می‌کرده است.
او از پژوهش طولانی برای ساخت این مستند خبر داد و گفت: قبل از تولید این مستند نزدیک به 6 سال، از سال 1391 تا 1397 مشغول تحقیق و پژوهش روی این بنا بودم که خروجی آن کتاب «تکیه دولت» بود که در سال 1397 به چاپ رسید و در همان سال به چاپ دوم رفت. مستند «تکیه دولت» دقیقا براساس اسناد، دست‌نوشته‌ها و پژوهش‌های این کتاب تولید شده و کاملا آرشیوی است. من فکر می‌کنم که سینمای مستند ما اساساً به پژوهش نیاز جدی دارد.
کارگردان مستند «تکیه دولت» درباره حواشی ساخت تکیه دولت نیز توضیح داد و گفت: براساس پژوهش‌هایی که داشتم، این بنا در اوج قدرت ناصرالدین شاه یعنی حدودا 12 سال قبل از کشته شدن او ساخته می‌شود. البته ساخت آن حواشی نیز به دنبال داشته است؛ برای مثال، عده‌ای می‌گفتند این بنا برای عوام فریبی ساخته شده و عده‌ای دیگر می‌گفتند ناصرالدین شاه این بنا را تحت تاثیر سفرهایش به خارج بنا کرده است، اما در کتاب «تکیه دولت» با رجوع به اسناد اثبات می‌کنیم که ناصرالدین شاه این مکان را برای تعزیه ساخته است. یکی از دلایل ما این است که از معماری ایرانی اسلامی برای ساخت آن کمک گرفته شده است.
وی درباره سرنوشت این بنا نیز توضیح داد: اکنون هیچ اثری از این بنا باقی نمانده است؛ پس از مرگ ناصرالدین شاهف مظفرالدین شاه خیلی علاقه‌مند به تعزیه نبوده و این هنر آرام آرام مسیر افول را در پیش می‌گیرد. این روند ادامه پیدا می‌کند تا در زمان پهلوی اول و نخست وزیری عبدالحسین هژیر دستور تخریب آن صادر می‌شود. پهلوی اول خیلی موافق برگزاری مراسمات آیینی محرم را نداشت و این بنا آرام آرام رو به تخریب رفت.
براساس این گزارش، مستند «تکیه دولت» در پانزدهمین جشنواره سینما حقیقت، نامزدهای بخش‌های بهترین پژوهش، بهترین موسیقی و بهترین کارگردانی بود که جایزه بهترین موسیقی را گرفت. این مستند همچنین جایزه بهترین پژوهش را از جشنواره شهر دریافت کرد و کتاب «تکیه دولت» نیز جایزه بهترین پژوهش عاشورایی را گرفت.
عوامل تولید این مستند عبارتند از:
تهیه‌کننده و کارگردان: علیرضا قاسم‌خان، تدوین و گرافیک: بابک صاحبقرانی، موسیقی: مهدی محمودخانی، انیماتور: حسین ادیبی‌منش و خوشنویس متن: حسین نوروزی.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: شبکه مستند تلویزیون شهرداری تهران تعزیه مستند ناصرالدین شاه تکیه دولت قاسم خان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۵۶۲۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فلاحت پیشه : هم گشت ارشاد حجاب ناموفق بود هم گشت ارشاد مدیران / سرنوشت پول های اختلاس شده هم مشخص نشد
نماینده ادوار مجلس با انتقاد از عدم توجه ابراهیم رئیسی به وعده های انتخاباتی خود گفت: دولتمردان فکر نکنند که مردم این وعده‌ها را فراموش می‌کنند، مردم هیچ وعده‌ای را فراموش نمی‌کنند؛ به‌ویژه وعده‌های مقابله با فساد. حشمت‌الله فلاحت پیشه ، نماینده ادوار مجلس و استاد علوم سیاسی در گفتگو با هم‌میهن به تشریح و بررسی تأخیر در ایجاد گشت ارشاد واقعی مسئولان پرداخت. مشروح این گفتگو را در ادامه می خوانید؛ * یکی از وعده‌های ابراهیم رئیسی تشکیل گشت ارشاد مسئولان بوده است؛ نظرتان درباره عملکرد دولت در رابطه با ایجاد گشت ارشاد مسئولان چیست؟ مقایسه دو گشت ارشاد حاکی از آن است که دو بار این طرح شکست خورده است و هر دو شکست جزو موضوعات منفی کارنامه دولت است. گشت ارشاد عفاف و حجاب بدون قانون، کار خود را انجام می‌دهد. وقتی قانون وجود ندارد مردم در بلاتکلیفی دچار ظلم می‌شوند. متاسفانه اصرار جدی نیز در این رابطه صورت گرفته درحالی‌که هنوز لایحه حجاب و عفاف تعیین‌تکلیف نشده عده‌ای بدون پشتوانه قانونی در حال وارد آوردن فشار بر مردم هستند. گشت دوم مربوط به فساد و سوءاستفاده‌های اقتصادی است که در سکوت دچار شکست شده است. چند پرونده عمده مانند پرونده معروف به باغ گیلاس در اُزگُل است. پرونده دیگر چای دبش است که رئیس قوه قضائیه اعلام کرد کسی در این رابطه به دستگاه عدلیه معرفی نشده است درحالی‌که قبل از آن اعلام شد احتمالاً ۶۰ نفر در این پرونده دچار اهمال شده باشند. اما به نظر میآید هیچ پیگیری‌ای صورت نگرفت و مسائل دیگر نیز در این رابطه مطرح شد. بنابراین در زمینه گشت ارشاد مدیران نیز کارنامه موفقی وجود ندارد، یا آن‌گونه که تبلیغات گسترده‌ای در بحث گشت ارشاد حجاب صورت گرفته، شفافیت اعتمادسازی در مورد گشت ارشاد مدیران انجام نشده و آنچه می‌بینیم نوعی لاپوشانی است. به هر حال در مواردی که تخلف وجود دارد، خلاف‌واقع‌هایی صورت گرفته و از اسامی مقدس سوءاستفاده شده است؛ از استفاده اسامی چهارده معصوم در چای دبش گرفته تا عناوین مذهبی در موضوع باغ اُزگُل. * دولت دستگیری برخی از مدیران میانی و رده پایین را در راستای گشت ارشاد مسئولان گزارش کرده است. این گزارش‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ شاهد آن هستیم که نه‌تنها گشت ارشاد کارکرد نداشته و گزارش شفافی ارائه نشد، بلکه لاپوشانی هم صورت گرفته است. واقعیت این است که مردم این موارد را درک می‌کنند و مواردی که مسائل ایضایی بدون محفل قانونی صورت می‌گیرد اما در مواردی که به حقوق ملت مربوط است برخورد شفاف، جدی و قانونی صورت نمی‌گیرد. معتقدم بسیاری از وظایف قانونی دولت در پرداختنِ حقوق مردم، تحت‌الشعاع شرایطی قرار دارد که ارشاد غیرقانونی صورت می‌گیرد. بزرگترین ضربه به اعتماد و امنیت یک کشور زمانی زده می‌شود که قوانین یک کشور فقط برای مردم نوشته شود. متاسفانه شاهدیم که در برخی موارد که قانون هم وجود دارد، زور قانون به صاحبان قدرت نمی‌رسد اما برای بخشی از مردم، برخوردکنندگان خود را از قانون بالاتر می‌بینند. * به نظر شما اگر قرار باشد گشت ارشاد مسئولان به صورت واقعی راه‌اندازی شود چه موضوعاتی باید مورد توجه قرار گیرد؟ مفهوم ارشاد، وجه جدی روشنگری و شفاف‌سازی است. ارشاد نوعی برخورد است که همزمان منجر به نوعی تعلیم و تربیت عمومی می‌شود. اگر گشت ارشاد مقابله با فساد صورت گرفته پس باید با ارائه گزارش آشکارِ آن به مردم جلب اعتماد مردم انجام شود و از سوی دیگر نقش پیشگیرانه در مقابل فسادهای بیشتر را داشته باشد. ولی متاسفانه هنوز گزارش مشخص و روشنی در این رابطه وجود ندارد و در مواردی نیز خارج از گشت ارشاد حکومتی توسط برخی از رسانه‌ها خبر از فساد داده می‌شود. در این موارد متاسفانه دولت نه‌تنها به وظیفه ارشادی خود عمل نمی‌کند بلکه دستگاه‌های مختلف به سمت لاپوشانی حرکت کرده و این پرونده‌ها را مشمول قاعده زمان می‌کنند. مشمول قاعده زمان شدن این پرونده‌ها دو وجه دارد؛ بخشی از آن شامل مسائل حقوقی شده و اگر پرونده بعد از زمان مشخص بررسی نشود، عملاً امکان پیگرد قضایی برای بررسی آن وجود ندارد. ولی مد نظر من؛ مشمول قاعده زمانی از نظر فراموش کردن نزد اذهان عمومی است. عده‌ای بر این عقیده‌اند که اگر موضوعی مطرح نشده و از دستور اخبار خارج شود، از محل توجه مردم نیز دور می‌شود درحالی‌که انباشته شدن پرونده‌های فساد در حال بررسی یا غیرشفاف، به افکار عمومی در جامعه ضربه می‌زند. * حکومت ما برای شروع این گشت ارشاد باید از کدام نهاد شروع کند؟ هر پرونده فسادی سه ضلع اصلی دارد؛ اول کسانی که سوءاستفاده مالی می‌کنند و در رأس هرم قرار دارند. گروه دوم لابی‌گر یا دلال این افراد هستند و این افراد سوءاستفاده‌گر را به امتیازات موجود به‌ویژه رانت‌های دولتی وصل می‌کنند. دسته سوم، افراد نزدیک به قدرت هستند که از طریق دلال‌ها به مختلسین ربط پیدا می‌کنند. اگر نگاهی به مجموعه پرونده‌های بزرگ ایران داشته باشیم که جمع آنها به ده‌ها میلیارد دلار براساس نرخ روز می‌رسد، این سه ضلع در آن وجود دارد. متاسفانه در گذشته به‌طور عمده رأس هرم (اختلاس‌گران) مورد مجازات قرار گرفتند و مجازات لابی‌ها یا افراد قدرتمند که اُلیگارشی قدرت را شکل داده‌اند، شفاف نبوده است. اما مهم این است که سرنوشت پول‌های اختلاس‌شده هم مشخص نشده است. مبلغ برخی از پول‌های اختلاس‌شده (از دهه ۷۰ به بعد) بیش از بودجه اعتبارات عمرانی آن سال بوده است اما سرنوشت این پول‌ها مشخص نشده است. باید با سه ضلع مثلث برخورد شود. گاهی اسامی خاصی مطرح می‌شود که یا آنها مجازات می‌شوند یا مجازات‌شان در گذر زمان محو می‌شود. اما نتیجه عدم برخورد با فساد شکل‌گیری اُلیگارشی قدرت و ثروت است؛ اُلیگارشی‌ای که صاحبان قدرت و ثروت شکل می‌دهند و می‌بینیم که عملاً این موضوع فساد و مثلث فاسد را بیمه می‌کند. * یک سال دیگر انتخابات ریاست‌جمهوری است و راه‌اندازی گشت ارشاد مدیران یکی از وعده‌های آقای رئیسی بوده است. عدم به نتیجه رسیدن و حتی مشخص و شفاف نشدن ابعاد پیگیری آن در کشور، چه تاثیری بر جامعه دارد و چه نتیجه‌ای برای این دولت و آقای رئیسی رقم می‌زند؟ دولتمردان فکر نکنند که مردم این وعده‌ها را فراموش می‌کنند، مردم هیچ وعده‌ای را فراموش نمی‌کنند؛ به‌ویژه وعده‌های مقابله با فساد. تجربه نشان داده که بخش اعظم فسادخیزی‌ها در کشور ناشی از اصرار دولت‌ها بر حفظ شرایط است. به‌طور مشخص چندنرخی بودن ارز در کشور یکی از عوامل فساد است. در سال ۱۴۰۲ میزان ارزی که با رقم غیرآزاد توزیع شده، حدود ۶۹ میلیارد دلار است. در حقیقت ۶۹ میلیارد دلار را دولت در ردیف‌های مختلف توزیع کرده است که کل این رقم‌ها پایین‌تر از نرخ ارز آزاد در بازار است. در حال حاضر دلار ۲۸۸۰۰ تا ۴۲۰۰۰ تومان وجود دارد اما نرخ ارز در بازار آزاد فراتر از این ارقام است. این اصرار بر چندنرخی بودن ارز، بیشترین سود را به رانت‌خواران بخشیده است. تاکید می‌کنم این به معنای گزارش یک فساد نیست بلکه گزارش زمینه فساد است. * آیا دولت سیزدهم توانایی راه‌اندازی گشت ارشاد مدیران را دارد؟ معتقدم که دولت رئیسی برخلاف ادعاهای اولیه زودتر از دولت‌های گذشته در مقابل اُلیگارشی قدرت و ثروت دچار ناکارآمدی شد. کانال عصر ایران در تلگرام
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»